Tüm Öğrenci Velileri Dayanışma Derneği (ÖVDER) Eskişehir Şube Kurucusu Faik Alkan, 20 Kasım Dünya Çocuk Hakları Günü dolayısıyla yaptığı açıklamada hem Türkiye’de hem de dünyada çocukların ağır ihlallerle karşı karşıya olduğuna dikkat çekti.
“Her gün milyonlarca çocuğun hakkı ihlal ediliyor”
20 Kasım’ın 1989’dan bu yana Dünya Çocuk Hakları Günü olarak kutlandığını hatırlatan Alkan, Türkiye’nin de taraf olduğu Birleşmiş Milletler Çocuk Haklarına Dair Sözleşme’nin dünyada en çok ülke tarafından kabul edilen insan hakları metni olduğunu vurguladı. Sözleşmenin, çocukların yetişkinlerden farklı ve özel koruma gerektiren haklara sahip olduğunu açıkça belirttiğini aktaran Alkan “BM, bu sözleşme ile çocuk haklarını güvence altına almayı hedefliyor. Ancak bugün dünyanın pek çok yerinde her gün milyonlarca çocuğun hakları ihlal ediliyor” dedi.
“Eşitsizlik, savaş ve yoksulluğun en ağır yükünü çocuklar taşıyor”
Eşitsizlik, yoksulluk, savaş, çatışma, göç, salgın ve doğal afetlerin en ağır yükünü çocukların taşıdığına işaret eden Alkan, dünya genelinde milyonlarca çocuğun gıdaya, temiz suya ve sağlık hizmetlerine ulaşamadığını söyledi. Alkan, açıklamasını şöyle sürdürdü: “Yetersiz beslemeden ve tedavi olmaları için gerekli besinlerin ulaştırılmamasından dolayı binlerce çocuk ölüyor. Çocuklar şiddet, istismar ve sömürü ile yüz yüze. Çocuk işçilik dünyanın en önemli sorunları arasında yerini koruyor. Geçici, korunmasız, itaatkâr ve güvencesiz emek olarak görülen çocuk emeği; yoksulluk, göç, savaş, işsizlik gibi nedenlerle artarak devam ediyor. Çocuk işçiliği, işverenlerce daha fazla kar elde etmenin bir yolu olarak görülmeye devam ediyor. Çocuklar eğitime erişemiyor, ya da eşit erişim olanağı sağlanamıyor.”
“Çocuk işçiliğe yönelik hala etkin önlemler alınmıyor”
Türkiye’de de çok sayıda sayısız hak ihlaline maruz kaldığını belirten Alkan, eğitimden beslenmeye, sağlıktan güvenliğe uzanan geniş bir alanda sorunların devam ettiğine vurgu yaptı. Çocuk işçiliğinin önlenmesine yönelik etkin önlemlerinin hala alınamadığına dikkat çeken Alkan, “Çocuklara yönelik suçlar artmaktadır. Çocuklar kapalı ceza infaz kurumlarında ıslah edilmeye çalışılmakta ve farklı ortamlarda istismara maruz kalmaktadır” ifadelerini kullandı.
Türkiye’de tablo ağır
Alkan, Türkiye’de çocuklara yönelik hak ihlalleri ile ilgili şu verileri paylaştı: Her 5 çocuktan biri okula aç gidiyor. Et, tavuk ya da balığı her gün tüketebilen çocuk sayısı yüzde 12.7. 5 yaş altında bodurluk oranı yüzde 5.5. Her 100 çocuktan 10 obez. 15-17 yaş arasındaki her 4 çocuktan 1’i, yani 970 bin çocuk çalışıyor. Son 12 yılda en az 819 çocuk işçi, yalnızca 2024’te 71, 2025’in ilk 11 ayında 82 çocuk işçi çalışırken öldü; kasımda ise 10 çocuk yaşamını yitirdi. Zorunlu eğitim çağındaki 442 bin öğrenci son 2 yılda okulu bırakmış durumda. Çocuk gelinlerin sayısı her yıl aramaktadır.”