CHP Eskişehir Milletvekili İbrahim Arslan’ın yazılı soru önergesine verilen resmi cevapta, Eti Maden Genel Müdürlüğü (ETİMADEN) tarafından Beylikova’da kurulan pilot tesiste “deneme üretim çalışmalarında kullanılmak üzere cevher çıkarıldığı” açıkça ifade edilirken, bu faaliyetlere ilişkin sayısal hiçbir veri paylaşılmadı.
“Deneme üretim var” denildi, miktar açıklanmadı
Bakanlık yanıtında, Beylikova sahasında gerçekleştirilen deneme üretim çalışmalarında pilot tesiste kullanılmak üzere cevher çıkarıldığı belirtilmesine rağmen, 2023 yılından bu yana kaç ton cevher çıkarıldığı, bu cevherin ne kadarının işlendiği, ne kadarının stoklandığı ya da atık hâline geldiği yönünde herhangi bir bilgi verilmedi.
Pilot tesis var, fiilî üretim bilinmiyor
Yanıtta, Beylikova’da 2023 yılında 244 milyon TL kamu kaynağıyla tamamlanan ve yıllık 1.200 ton kapasiteli olduğu belirtilen bir pilot tesisin kurulduğu bilgisi yer aldı. Ancak tesisin bugüne kadar fiilen ne kadar üretim yaptığı, hangi aşamada olduğu ve tam kapasiteyle çalışıp çalışmadığı soruları cevapsız bırakıldı.
“İhracat yok” denildi, peki çıkarılan cevher ne oldu?
Bakanlık cevabında, çıkarılan cevherin ham veya yarı işlenmiş halde ihraç edilmesine yönelik herhangi bir çalışma yapılmadığı da ifade edildi. Ancak bu açıklama, çıkarılan cevherin nerede ve nasıl değerlendirildiği sorusuna yanıt vermedi.
Bu durum, “İhraç edilmiyorsa, çıkarılan cevher nerede?” sorusunu gündeme taşıdı.
Yabancı firma sorusu yanıtsız bırakıldı
Arslan’ın, Beylikova sahasında veya pilot tesiste yabancı, taşeron ya da danışman firmaların faaliyet gösterip göstermediğine ilişkin sorusu ise yanıtta tamamen karşılıksız bırakıldı. Bu başlık altında herhangi bir firma ismi ya da faaliyet kapsamı paylaşılmadı.
CHP’li Arslan: ‘Şeffaflık zorunluluktur’
Yanıtı değerlendiren CHP’li Arslan, Beylikova’daki rezervin yalnızca Eskişehir için değil, Türkiye açısından da stratejik bir öneme sahip olduğunu belirterek şu ifadeleri kullandı:
“Bakanlık cevabında ‘cevher çıkarıyoruz’ deniliyor ama ne kadar çıkarıldığı, ne yapıldığı ve bugün elimizde ne olduğu açıklanmıyor. ‘İhraç etmedik’ demek yeterli değil. Bu ölçekte stratejik bir kaynağın yönetimi, Meclis denetimi ve kamuoyu bilgilendirmesi olmadan yürütülemez.”
Gözler Meclis denetiminde
Uzmanlara göre, savunma sanayinden temiz enerji teknolojilerine kadar geniş bir kullanım alanına sahip nadir toprak elementleri konusunda şeffaflık ve hesap verilebilirlik, yalnızca ekonomik değil, ulusal çıkar ve güvenlik meselesi niteliği taşıyor. CHP’li Arslan, konunun TBMM gündeminde takip edilmeye devam edeceğini vurguladı.
