Uzmanlara göre tavuk sayısındaki bu düşüş, yumurta fiyatlarını doğrudan yukarı çekiyor. Yumurta, dar gelirli vatandaş için hem kahvaltı hem de protein kaynağı olarak sofraların vazgeçilmeziydi. Ancak son yıllarda vatandaş, en temel gıdaya bile zor ulaşır hale geldi.
Üreticiler, artan yem ve enerji maliyetleri nedeniyle sürülerini küçültmek zorunda kalıyor. Küçük işletmeler piyasadan çekilme noktasına gelirken, kent ekonomisinde yumurtaya bağlı üretim zincirinde daralma yaşanıyor.
Tavuğun azalması sadece çiftçinin değil, vatandaşın sofrasını da doğrudan vuruyor.
- 2020 → 2021: %11,2 azalış
- 2021 → 2022: %16,8 azalış
- 2022 → 2023: %6,6 artış
- 2023 → 2024: %0,4 artış
Toplamda, 2020’de 1.917.046 olan yumurta tavuğu sayısı 2024’te 1.515.923’e geriledi.
Bu da 5 yıl içinde yaklaşık 1,26 kat azalma demek (yani %21,0 düşüş).
Ekonomiye ve vatandaşa etkileri
- Fiyat Artışları:
Tavuk sayısındaki düşüş, yumurta arzını azaltıyor. Talep değişmediği hatta arttığı için fiyatlar yükseliyor. Bu durum özellikle dar gelirli vatandaşın kahvaltı ve temel gıda harcamalarını artırıyor. - Beslenme Alışkanlıkları:
Yumurta, protein kaynağı olarak halkın en ulaşılabilir gıdalarından biri. Arz azalınca sofralarda yumurta tüketimi düşüyor, bu da özellikle çocukların ve gençlerin beslenme kalitesini olumsuz etkiliyor. - Üretici Üzerindeki Baskı:
Girdi maliyetleri (yem, enerji, bakım) artarken sürülerin küçülmesi, üreticilerin gelirini sınırlıyor. Küçük ölçekli çiftçiler piyasadan çekilme riskiyle karşı karşıya. - Ekonomik Çarpan Etkisi:
Yumurta sektörü, yemden nakliyeye, ambalajdan perakendeye kadar birçok alana iş ve gelir sağlıyor. Tavuk sayısındaki azalma, bu zincirde daralmaya ve istihdam kaybına yol açabiliyor.
|
Dönem |
Canlı yumurta tavuğu sayısı |
|
2020 |
1.917.046 |
|
2021 |
1.701.705 |
|
2022 |
1.416.518 |
|
2023 |
1.510.003 |
|
2024 |
1.515.923 |