Yeni eğitim-öğretim dönemi yaklaşırken, Eskişehir'deki birçok devlet okulunda yaşanan kayıt parası uygulamaları yeniden tartışma konusu oldu. Resmî olarak yasaklanmış olmasına rağmen, bazı okul idarelerinin velilerden "bağış" adı altında zorunlu ödemeler talep ettiği, bu ödemelerin yapılmaması durumunda ise çocukların kayıt işlemlerinin engellendiği öne sürülüyor. Özel okul fiyatlarının çok arttığı ve velilerin zorunlu olarak devlet okullarına yöneldiği bir dönemde, aileler on binlerce lirayı bulan bu ücretleri karşılamakta güçlük çekiyor.
Milli Eğitim Bakanlığı’nın geçmişte defalarca yaptığı “zorunlu bağış alınamaz” açıklamaları, söylenilenlere göre dikkate alınmıyor. Eskişehir’de velilerden gelen şikayetlerin artması üzerine, Eğitim-Sen ve ÖV-DER Eskişehir şubeleri ayrı ayrı açıklamalar yaparak bu uygulamaların yasadışılığına dikkat çekti ve yetkilileri göreve çağırdı.
“Devlet Okulları Ticarethaneye Dönüştürülemez”
Eğitim-Sen Eskişehir Şube Başkanı Özkan Demirkol yaptığı açıklamada, kayıt dönemiyle birlikte yeniden gündeme gelen para taleplerinin eğitimin kamusal niteliğine zarar verdiğini belirterek şunları söyledi:
"Her yeni eğitim-öğretim yılı öncesinde olduğu gibi, ne yazık ki bu yıl da okullarda ‘kayıt parası’ ve ‘bağış’ adı altında velilerden zorla para toplanması sorunuyla karşı karşıyayız. Milli Eğitim Bakanlığı'nın yasal olmadığını defalarca açıklamasına rağmen, devlet okullarında yaşanan bu hukuksuz uygulama, eğitim hakkının gasp edilmesine ve toplumsal eşitsizliklerin daha da derinleşmesine yol açmaktadır."
Demirkol, bazı okul idarelerinin özellikle adres taşıyarak kayıt yaptırmak isteyen velilerden on binlerce lira talep ettiğini vurgulayarak, ödemeyi reddeden velilerin ise çeşitli zorluklarla karşılaştığını dile getirdi. Devletin okullara yeterli ödenek ayırmadığını, bu nedenle yöneticilerin velilerden para toplamak zorunda bırakıldığını söyleyen Demirkol, bu sürecin okulları ticari işletmelere dönüştürdüğünü savundu. Özkan Demirkol, "Eğitim, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nda güvence altına alınmış temel bir insan hakkıdır ve parasız olmak zorundadır. Ancak gelinen noktada, okul yöneticileri velilerden para toplamaya mecbur bırakılmakta, bu durum ise okulları birer ticarethaneye dönüştürmektedir" dedi.
Çağdaş, parasız, bilimsel ve laik eğitim vurgusunda bulunan Demirkol şöyle konuştu:
"Tasarruf eğitimden değil, lüks harcamalardan yapılmalıdır. Hiçbir çocuğumuz ekonomik durumu nedeniyle eğitim hakkından mahrum bırakılmamalıdır. Bu hukuksuz uygulamalara karşı mücadelemizi sürdüreceğiz."
"Adres Değil, Para Belirliyor Okulu"
Öv-Der (Öğrenci Veli Derneği) Eskişehir Şube Başkanı Faik Alkan ise açıklamasında özellikle ortaokul düzeyindeki kayıt süreçlerinde yaşanan belirsizliklere ve velilerin karşı karşıya kaldığı ekonomik yükümlülüklere dikkat çekti. Alkan, adres temelli kayıt sisteminin fiilen işlemediğini ve süreçte kayıt paralarının belirleyici hale geldiğini belirterek şöyle kaydetti:
"Eskişehir'de velilerin en temel gündemi, tam gün eğitim yapan okullara kayıt oluşturmaktadır. Özellikle ortaokullarda özel okul fiyatlarının astronomik oluşu velileri kamu okullarına yöneltmiştir. Eskişehir eğitim ortamının fırsat eşitsizliğine dayalı yapısı, adres esaslı değil kayıt parası esaslı bir süreci velilerin önüne getirmiştir. Rakamların büyüklüğü kadar, taşınan adresler ile okul idareleri bir çıkmaza girmiştir. Her ne kadar fatura başta olmak üzere bir çok belge istense de okul, aile birlikleri üzerinden bağış ile kayıt işlemleri bitirilmek istenmektedir. Kamusal eğitimin olmayışı, eğitim bütçelerinin sağlanması konusunda okulların tek kaynağı veliler olmaktadır. Bütün okullar eşit düzeyde olmalıdır! Son zamanlarda çalışan anne ve babaların bize ulaştırdığı okul öncesi eğitim kurumlarından ilkokul ve ortaokullara kayıt veya bağış paraları konusunda milli eğitim bürokratları sessiz kalmaktadırlar. Rakamlar büyük! Eve en yakın okul en iyi okuldur bilinci yerini adeta merkezi okullar en iyidir anlayışına evrildi. Liseye Giriş Sınavı başta olmak üzere sınava odaklı eğitim sistemi velileri adres taşımadan tutun da astronomik kayıt paralarını ödemeye yöneltmiştir. Çözülemeyen sorunlar içinde veli ve okullar yeni bir eğitim döneme başlayacaktır."
Aynı zamanda Alkan, istenen ücretlerin 10 bin ile 25 bin lira arasında değiştiğini söyledi.
