Eskişehir ihracatında en büyük payı ABD aldı. Yedi ayda 300,1 milyon dolarlık ihracat yapılan ABD, toplamın üçte birinden fazlasını (%33,7) tek başına karşıladı. ABD’ye yapılan satışlar geçen yılın aynı dönemine göre %13,2 arttı.
Avrupa Pazarı Güçlü
Avrupa ülkeleri Eskişehir ihracatında dikkat çekici bir ağırlığa sahip oldu:
- Fransa: 56,2 milyon dolar (%6,3 pay), küçük bir düşüş (-%1) yaşadı.
- Almanya: 56,2 milyon dolar (%6,3 pay), %11,1 artış gösterdi.
- Romanya: 48 milyon dolar (%5,4 pay), %4 artış yakaladı.
- İspanya: 36 milyon dolar (%4,0 pay), %9,4 artış kaydetti.
- Polonya: 30,3 milyon dolar (%3,4 pay), %24,8 artışla en yüksek sıçramayı yaptı.
- Avusturya: 21,4 milyon dolar (%2,4 pay), %7,7 düşüş yaşadı.
- Belçika: 20 milyon dolar (%2,2 pay), %12,3 artış gösterdi.
- İtalya: 18,1 milyon dolar (%2,0 pay), %5,8 artış kaydetti.
- Birleşik Krallık: 16,9 milyon dolar (%1,9 pay), %3,5 artış yaşadı.
Rusya’ya İhracatta Büyük Düşüş
Eskişehir ihracatında en dikkat çekici düşüş Rusya’da yaşandı. Geçen yıl 32,6 milyon dolar olan ihracat, bu yıl aynı dönemde 18,9 milyon dolara geriledi. Bu da %42,1’lik sert bir düşüş anlamına geliyor.
- Rakamlar, Eskişehir’in ihracatında ABD’nin tartışmasız liderliğini koruduğunu, Avrupa ülkelerinin güçlü bir paya sahip olduğunu gösteriyor. Polonya gibi bazı ülkeler hızlı yükselirken, Rusya pazarındaki daralma dikkat çekiyor. Ancak aynı zamanda, tek ülke ve dar pazar bağımlılığının yaratabileceği riskler de gözler önüne seriliyor.
Rakamların Arkasındaki Günlük Hayat
Ekonomi uzmanlarına göre bu tablo, bazı avantajların yanı sıra kırılganlıkları da beraberinde getiriyor. Sadece iş dünyasını değil, Eskişehirlilerin günlük yaşamını da doğrudan ilgilendiriyor:
1. ABD’ye bağımlılık ve dolar etkisi
Eskişehir ihracatının üçte biri ABD’ye gidiyor. Yani dolar kurundaki her oynama, Eskişehirli sanayicinin kasasına giren parayı, oradan da işçinin maaşını, pazardaki fiyatları doğrudan etkiliyor. ABD ile yaşanacak siyasi gerilim veya doların değer kaybı, kentin ekonomisini sarsabilir.
2. Dar pazar riski ve işçi maaşları
Toplam ihracatın %70’i sadece 10 ülkeye yapılırken, bu ülkelerden biriyle yaşanacak kriz fabrikaların siparişlerini azaltabilir. Bu da Eskişehir’de üretimin yavaşlaması, fazla mesailerin azalması, hatta işçi maaşlarının baskı altında kalması anlamına gelebilir. Toplam ihracatın %70’i sadece 10 ülkeye yoğunlaşmış durumda. Bu da ihracatın birkaç pazara sıkıştığını, dolayısıyla ani krizlere karşı kırılgan olduğunu gösteriyor.
3. Rusya örneği, halkın cebine yansıdı
Rusya’ya yapılan ihracat %42 düştü. Bu düşüş yalnızca fabrikalardaki ihracat tablolarına yansımadı; aynı zamanda bazı sektörlerde üretim temposunun düşmesine, işçi çıkarmaların gündeme gelmesine sebep oldu. Yani tablo, vatandaşın cebine kadar indi. Rusya’ya yapılan ihracattaki %42’lik sert düşüş, siyasi veya ekonomik gelişmelerin Eskişehir ihracatını ne kadar hızlı etkileyebileceğini ortaya koyuyor.
4. Çeşitlilik eksikliği ve fiyat artışı
İhracat pazarları çeşitlenmezse, kriz anında sanayiciler üretimi kısmak zorunda kalabilir. Bu da Eskişehir’de hem işsizliği artırabilir hem de üretilen malların fiyatlarını yükseltebilir. Yani sadece sanayici değil, pazara giden vatandaş da bu dengesizlikten etkileniyor. Orta Doğu, Afrika ve Asya pazarlarının henüz yeterince değerlendirilememesi, Eskişehir’in ihracatta çeşitlilik sağlama fırsatlarını kaçırdığına işaret ediyor.
Eskişehir ihracatında ABD ve Avrupa ülkeleri öne çıkıyor ama bu tablo, aynı zamanda “dar pazar bağımlılığı” riskini barındırıyor. Kriz olduğunda bu sadece fabrikayı değil, işçinin maaşını, pazardaki fiyatı, vatandaşın mutfağını etkiliyor.
