Murat Arnik, esnafın finansmana erişim zorlukları ve ağır yükler altında ezildiğini vurguladı. “Bir de bunun üstüne devletimizin kurumlarının e-haciz ile esnafın elini ayağını bağlaması kabul edilebilir bir durum değildir” diyerek uygulamaya sert tepki gösterdi.
E-haciz adaletsizliği: “bir borç, tüm varlıklara bloke”
Sahadan gelen şikâyetlere değinen Arnik, örneklerle durumu anlattı: “Örneğin esnafın 10.000 lira borcu var; üstüne ne var ne yok hemen bloke koyuluyor. Bu adil değil.” Arnik, haciz işlemlerinin sadece borç kadar olmasını, diğer varlıklara dokunulmamasını önerdi.
Çözüm olarak, borçların ödenebilir hale getirilmesini ve SGK ile kamu borçlarının taksitlendirilerek yapılandırılmasını önerdi. Böylece hem devlet alacağını zamanında tahsil edebilir hem de esnaf nefes alabilir.
“Önce borcunu kapat, sonra gel” anlayışı bitirilmeli
Maliye Bakanlığı’na çağrıda bulunan Arnik, “Bu tür uygulamalarla esnafın çalışma hayatını zorlaştırmaktan vazgeçilmeli. En azından bu aksaklıkları düzeltin ki vatandaş borcunu ödeyebilsin, devlet de alacağını tahsil edebilsin” dedi.
Sicil affı acilen çıkmalı
Vergi borçlarının ödenebilir bir rakamla yeniden yapılandırılması gerektiğini vurgulayan Arnik, “Vergi borçları ödenebilir bir rakamla yeniden yapılandırılmalı, böylece esnaf rahat bir nefes almalıdır” ifadelerini kullandı. Arnik, üst üste gelen denetimler, yüksek cezalar ve ağır yükler karşısında esnafın çaresiz kaldığını belirtti.
Küçük esnafın ömrü 6 ay: “50 yıllık esnaf kalmadı”
Arnik çarpıcı tabloyu şöyle özetledi: “Türkiye’de esnafın ayakta kalma süresi 6 aya düştü. İş umuduyla birikimini yatıran esnaf, artan maliyetlere dayanamayarak 6 ay içinde ya devrediyor ya kapatıyor. 5 yıllık, 10 yıllık, 20 yıllık, 30 yıllık, 50 yıllık esnaf bulmamız artık mümkün değil.”
“Sistemi kandırabilirsin, ama vicdanları asla”
Murat Arnik, ihtisas odalarının ve bazı temsilcilerin sahadan kopukluğunu sert sözlerle eleştirdi: “İhtisas odaları esnaf olup işyeri açandan da kapatandan da para aldığı için durumdan memnunlar. Ama bu, bilgisayar ekranındaki verilerin gerçeği yansıttığı anlamına gelmiyor.”
Arnik, işletme sahiplerinin kapatırken yalnızca vergi levhasını kapattığını, sistemin de 6 ay içinde re’sen sicilden düşürdüğünü anlattı: “Bunu sağır sultan dahi biliyor. Ama sahada üyesini tanımayan, kimin açtığını kimin kapattığını bilmeyen yöneticiler bu gerçeği görmezden geliyor.” Arnik, ayrıca temsilcilerin “Kendi iş bilmezliklerini sivil toplum kuruluşlarına laf atarak ve basını manipüle ederek günü kurtarmaya çalışmaktadırlar” dedi.
Arnik sözlerini sert şekilde noktaladı: “Sistemi kandırabilirsin ama vicdanları asla. Önce esnaf gibi KDV'ni, stopajını, gelir vergini, SGK'nın ve Bağ-Kur’unu öde; ondan sonra esnafın sorunlarını anlat.”
KDV adaletsizliği: “%9’luk fark esnafı kayıt dışına itiyor”
Yiyecek-içecek sektöründeki %1 girdi KDV’si ile %10 satış KDV’si arasındaki farkın küçük işletmeleri ezdiğini belirten Arnik, çözüm olarak satış KDV’sinin en az %5’e indirilmesini ve hizmet sektörüne özel ara oran modeli getirilmesini önerdi.
Çarpıcı bir örnek veren Arnik, “Günde 3 ton helva satan %1 KDV ödüyor, vergi rekortmeni oluyor. Çorba satan Hasan Usta ise %1 ile alıyor, %10 ile satıyor. Vergi ve SGK borcunu ödeyemediği için her şeyine e-haciz uygulanıyor” dedi. Arnik ekledi: “Biz her defasında gündeme getirelim; onlar da bir gün devletin kasası ne kadar mühimse, vatandaşın kesesinin de o kadar mühim olduğunu anlarlar.”
Kira, stopaj, komisyon ve faturalar bel büküyor
Arnik, esnafın yükünün yalnızca KDV ile sınırlı olmadığını belirtti: Yüksek kira ve stopaj oranları, elektrik, su, doğalgaz giderleri ve online sipariş sitelerinin %38’lere varan komisyonları küçük işletmeleri ayakta kalamaz hale getiriyor.
“Küçük esnaf, türkiye’nin istihdam lokomotifi”
Esnafın desteklenmezse kepenklerin kapanacağını belirten Arnik, küçük esnafın önemini şöyle anlattı: “Vergi, kira, stopaj, SGK ve KDV gibi ağır yükleri sırtlayan esnafımız; üretim yapan, istihdam sağlayan ve milli gelire katkı sunan en önemli güçtür. Esnafın göz ardı edilmesi, ülke ekonomisinin can damarının kesilmesi demektir.”
“Sözler çok, esnafın beklentisi açık: somut eylem”
Son çağrısında esnafın beklentilerini özetleyen Arnik, “Esnaf yandım anam diyor ama duyan yok. Sözler çok; esnafın beklentisi açık: Somut eylem istiyoruz” dedi.