Geçit Kuşağı Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğünce hayata geçirilen proje kapsamında Seyitgazi ilçesinden alınan ve çoğaltılarak yeniden bölge çiftçisine verilen "Sünter" çeşidi buğday, az yağışla kısa sürede dekara 350 kg mahsul verdi.
Tarım ve Orman Bakanlığı ile Bursa Eskişehir Bilecik Kalkınma Ajansının (BEBKA) desteklediği Geçit Kuşağı Tarımsal Araştırma Enstitüsünün "Yerel Çeşitlerinin Toplanması, Karakterizasyonu, Yerinde Korunması ve Katma Değerinin Arttırılması" başlıklı proje kapsamında 2021 yılında Seyitgazi ilçesi, Sandıközü mahallesinden toplanan "sünter" çeşidi ata tohumu buğday saflaştırılarak, yetiştiği topraklara yeniden ekiminin yapılması için çiftçiye ücretsiz olarak verilmişti. Nisan ayında ekimi yapılan buğdaylar 3 buçuk ayda hasat edildi.
Proje kapsamında İkizoluk Mahallesinde 15.08.2023 tarihinde gerçekleştirilen hasat etkinliğine Eskişehir İl Tarım ve Orman Müdürü Ender Muhammed Gümüş, Bitkisel Üretim ve Bitki Sağlığı Şube Müdürü Nizamettin Çetiner, Seyitgazi İlçe Tarım ve Orman Müdürü Hüseyin Özdemir, Seyitgazi Ziraat Odası Başkanı Erhan Erden, Sandıközü Mahallesi Muhtarı İsmail Ünal, İkizoluk Mahallesi Muhtarı Yüksel Ok, teknik personel ve çiftçiler katıldı.
Hasat etkinliğinde açıklamalarda bulunan Tarım İl Müdürü Gümüş: “Eskişehir’imizde 1939’lu yıllarda ilk defa Seyitgazi ilçemizin Sandıközü ve İkizoluk mahallelerinde tescil edilen ve o zamandan beri de yetiştirilen ata tohumumuz Sünter buğday, yazlık bir buğday çeşidimizdir. Geçit Kuşağı Tarımsal Araştırma Enstitümüzce hazırlanan proje kapsamında çiftçilerimizden aldığı buğdayları saflaştırılarak yeniden çiftçilerimize verdik. Bu tohumların bu sene ekimi yapıldı. Çok şükür bu sene yağmur da iyi yağdı. Tabi yağmur çok yağdığında bazen verime olumsuz etkisi de olabiliyor. Bu çeşidimizin ekstra üstün bir özelliği var; yazlık buğday. Nisan sonu itibariyle ekip Ağustos ayında yani birkaç ay içerisinde hasat olgunluğuna gelebilen bir buğday çeşidimiz. Hem de kalitesi çok çok iyi olan bir buğday çeşidimiz. Uygulamalı olarak denedik ve sonucunu bugün burada hep beraber görüyoruz. Nisan ayının sonunda ekilen tohumlar Ağustos ayının ortasında yani 3 buçuk ayda hasada geldi. Bu tarlada verim dekara 350 kg geldi. Rabbim bereketini arttırsın, yapılan ekmekleri ve börekleri de ağız tadıyla yemeyi nasip etsin. Bunu geçmişte atalarımız kendilerine o lezzetli ekmeklerini, böreklerini yapmak için kullanmışlar. Şimdi biz de bu ata tohumu buğdayımızı hem geçmişimizi yad etmek hem de geleceğe dönük olarak bu buğdayı nasıl kullanabiliriz diye araştırmalarda kullanmak üzere geliştirme çalışmaları yapıyoruz burada. Bizim için güzel bir proje. İnşallah geleceğe ışık tutacak olan bir proje. Bu projede emeği geçen başta Dr. Savaş Belen olmak üzere, uzman arkadaşlarımıza ve üretmeye devam eden çiftçilerimize teşekkür ederim, şükranlarımı sunuyorum” dedi.
Bu projeye dahil olduğu için çok memnun olduğunu söyleyen İkizoluk Muhtarı Yüksel Ok yaptığı konuşmada: “Sünter çeşidi buğday atalarımızın kullandığı, yetiştirdiği, kendi ihtiyaçlarını görmek için ürettikleri bir buğday. Bu buğday her sene ihtiyaçlarımızdan geriye bıraktığımız tohumu ekip aynı verimin sürdürebilirliği açısından çok iyi. Ekmeklik un kalitesi çok güzel, yani lezzetli bir tadı var. Bu yüzden bizim buralarda özellikle kendi yiyeceğimizi elde etmek için bu buğdayı geçmişten bugünümüze kadar kökünü kesmeden üretimine devam ettik. Bu buğdayı nisan ayının başıyla nisan ayının sonuna kadar ekebiliyoruz. Az bir yağış alması yeterli oluyor. Bol yağış avantajlı olmuyor bu buğdayda. Yazlık bir buğdayımız. Kuraklıkta her şartta ürün veriyor. Bu yüzden de çok güzel bir buğday çeşidimiz. Bakın şimdi hasat ediyoruz ve ekimden bu güne üç buçuk ay olmuş. Çok şükür 3 buçuk ayda çok rahat yetişiyor ve diğer buğdaylarımızla aynı zamanda hasat ediyoruz. Biz üretmeye mücadele etmeye devam edeceğiz. Sizlerin bu ata tohumu sünter buğdayımıza sahip çıkmanız, yaptığınız çalışmalarla buğdayın tanıtılması ve yaygınlaştırılacak olması bizi memnun etmiştir. İlginizden dolayı teşekkür ediyoruz” dedi.
Seyitgazi Ziraat Odası Başkanı Erhan Erden etkinlikte yaptığı konuşmada: “Eskişehir'de çok güzel bir projeye imza attınız. Ata tohumu, Sünter cinsi buğdayımıza sahip çıktığınız, bölgemizdeki yetiştiricilerimize destek verdiğiniz için Tarım İl Müdürlüğümüze teşekkür ederiz. Bizler bu buğdayımızın üretimini arttırarak, yaygınlaştırmak istiyoruz. Çünkü buğdayın değerleri çok yüksek ve ağızda damak tadı olarak çok lezzetli tat bırakan bir buğday çeşidimiz. Bunu arttırıp daha da çoğaltarak arttırıp paket haline getirip inşallah önce ilçemizde sonra ilimizde satışını gerçekleştirmek ve sonra da genele yayılarak pazarını oluşturmak istiyoruz. Ziraat odaları içerisinde tarım marketi olan bir başkanlığız. Buradaki mahsullerimizi, çiftçilerimizden alıp buradan bütün vatandaşlarımıza ulaştırmayı düşünüyoruz. Şimdi ikinci projemiz bu Sünter buğdayımızı un haline getirmek, paketleyerek kendi marketimizde önce ilçemizde, sonra Eskişehir genelinde satışını gerçekleştirmek istiyoruz. Böylece bu buğdayı yetiştiren ve yetiştirmek isteyen çiftçimiz için güzel bir gelir kapısı açılacağını umut ediyoruz. Ecdadımızın bize bırakmış olduğu bu tohumlara sahip çıkmak, bizden sonraki nesillere daha da geliştirerek aktarmak niyetindeyiz. Burada devletimizin bize verdiği destek bizim için çok önemli. Siz Tarım İl Müdürlüğü olarak bu şekilde elinizden gelen desteği verdiğiniz müddetçe bizler de bunu üretmek için, arttırabilmek için mücadele edeceğiz. Biz her şart ve ortamda üretmeye devam edeceğiz inşallah” dedi.
Buğday hasadı sonunda elde edilecek saf ata tohumlarının çevre mahallelerden yetiştiricilere verilerek Sünter çeşidi buğdayın bölgede yaygınlaştırılması planlanıyor.