Bugün son dönemde sosyal medyada Eskişehir Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi (ESKİ) hakkında dönen algı operasyonlarına dair bir yolculuğa çıkacağız. Malum, seçim dönemleri gelince bazıları klavyelerini keskinleştirip, ellerine bir bornoz, bir de su kartı görseli alıp sahneye çıkıyor: “Eskişehir’de insanlar bornozla su kartı doldurmaya iniyor, çağdışı sistem, susuz bırakıyorlar!”
Bu ironik ve bir o kadar da gerçeklerden uzak söylemler, adeta bir tiyatro sahnesinde oynanan kötü bir komedi gibi. Gelin, bu sahnenin perdesini aralayıp gerçekleri görelim. Çünkü Eskişehir’in su hikâyesi, sanıldığından çok daha ilerici, çok daha yenilikçi ve bir o kadar da örnek alınası.
ESKİ, 180 bin 500 aboneyle başladığı yolculuğunu bugün 450 bin aboneye ulaştırdı ve bu abonelerin tamamında EKS kullanılıyor. Ankara’nın sadece üçte biri, Bursa ya da Kocaeli gibi şehirlerde ise yalnızca yüksek kullanım yapan sanayi aboneleri kartlı sayaç kullanıyor. Adana, Mersin, Aydın, Konya, Ordu, Hatay gibi şehirlerde kartlı sistem var, ama hiçbirinde Eskişehir’deki gibi tüm aboneleri kapsayan, kendi üretimi bir sistem yok. Üstelik ESKİ, her yıl ortalama 15 bin yeni aboneyi sisteme sorunsuz bir şekilde entegre ediyor.
Bu, bir belediyenin hem teknolojik hem de yönetimsel başarısıdır.
Kendi EKS üreten tek il
Şu bornozlu adam görseliyle dalga geçenlere bir sorum var: Türkiye’de kaç belediye, su sayaçlarını kendisi üretiyor? Cevap: Bir tane. Evet, sadece Eskişehir. 25 yıldır Eskişehir Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi, kendi elektronik kartlı sayaç sistemi (EKS) ile Türkiye’de bir ilki gerçekleştiriyor. Diğer belediyeler sayaçlarını özel firmalardan alıyor, ama bu satın alma yöntemi ne getiriyor biliyor musunuz? Sorun üstüne sorun. Özel firmalar, sayaçlara iki yıl garanti veriyor, sonra? Sayaç arızalanırsa, bakım ve onarım belediyelerin sırtına yük oluyor. Çoğu belediye bu yükü taşıyamayıp kartlı sistemden vazgeçiyor. Çünkü bu iş sadece sayaç üretmekle bitmiyor; yönetim becerisi, kararlılık ve sağlam bir ekip gerektiriyor. İşte Eskişehir burada farkını ortaya koyuyor.
Diğer iller fatura ile boğuşuyor
Sosyal medyada “Eskişehir çağdışı” diye dalga geçenler, bir de şu gerçeğe baksın: ESKİ, şimdi online su dolum sistemine geçiyor. Mobil uygulama, web giriş sistemi, saha ekiplerinin yazılım donanımı tamamen ESKİ’nin kendi AR-GE ekibi tarafından geliştiriliyor. Evet, yanlış duymadınız, ESKİ’nin yazılımı da artık kendi üretimi. Türkiye’de kaç belediye su sayaçlarının yazılımını kendisi yapıyor? Yine cevap: Bir tane, Eskişehir.
Üstelik bu dönüşüm, sanki diğer illerde yıllardır varmış gibi küçümseniyor. Oysa Türkiye’de çoğu ilde bırakın online dolumu, akıllı su sayaçları bile yaygın değil; hala fatura sistemiyle boğuşuyorlar.
Algı operasyonlarına karşı gerçekler listesi
Gelelim sosyal medyada dönen eleştirilere ve bunların neden bir algı operasyonundan ibaret olduğuna.
İşte madde madde gerçekler:
• “Eskişehir insanları susuz bırakıyor!”
Gerçek: ESKİ, 450 bin abonesine kesintisiz hizmet veriyor. Kartlı sistem, suyun kontrollü ve adil kullanımını sağlıyor. Susuzluk iddiası, tamamen gerçek dışı bir çarpıtma.
• “Bornozla su kartı doldurmaya inmek çağdışı!”
Gerçek: Kartlı sistem, 25 yıldır Eskişehir’de başarıyla uygulanıyor ve Türkiye’de bir ilk. Üstelik ESKİ, online dolum sistemine geçerek bu süreci daha da modernleştiriyor. Çağdışı olan, araştırma yapmadan klavye başında eleştiri yağdırmak.
• “Kartlı sistem Türkiye’nin her yerinde var, Eskişehir geri kaldı!”
Gerçek: Türkiye’de kartlı sistem kullanan belediyeler var, ama hiçbirinde Eskişehir’deki gibi tüm aboneleri kapsayan, belediyenin kendi ürettiği bir sistem yok. Eskişehir, bu alanda öncü.
• “Sayaçlar arızalanıyor, sistem sürdürülemez!”
Gerçek: Özel firmalardan sayaç alan belediyeler, garanti süresi bitince sorun yaşıyor. ESKİ ise kendi sayaçlarını ürettiği için bakım ve onarımı kendi bünyesinde, sorunsuz bir şekilde yürütüyor.
• “Online dolum zaten her yerde var!”
Gerçek: Türkiye’de çoğu ilde akıllı sayaç bile yok, online dolum ise hayal. ESKİ’nin bu alandaki dijital dönüşümü, Türkiye’ye örnek olacak bir yenilik.
Araştırmadan eleştiri olmaz
Sosyal medyada bir görsel paylaşıp, iki satır yazarak algı operasyonu yapmak kolay. Ama gerçekler, biraz araştırma, biraz emek ister. Eskişehir Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi, 25 yıldır Türkiye’ye örnek bir sistemle hizmet veriyor. Kendi sayaçlarını üretiyor, kendi yazılımlarını geliştiriyor ve 450 bin aboneye sorunsuz hizmet sunuyor.
Diğer şehirler bu sistemi ilgiyle izlerken, bazıları sadece klavye başında eleştiri üretmeyi tercih ediyor. Ama unutmayın, Eskişehir’in su hikâyesi, bir bornoz görselinden ibaret değil; bu, bir şehrin yenilikçilik ve kararlılık hikâyesidir. Eleştirenlere tavsiyem: Önce araştırın, sonra yazın. Çünkü gerçekler, algıdan her zaman daha güçlüdür.
